Dit jaar al 489 horecazaken op de fles

Liefst 489 West-Vlaamse horecazaken sloten dit jaar de deuren. Dat zijn er 166 meer dan in dezelfde periode vorig jaar. “De energiecrisis is echt de druppel”, klinkt het bij Horeca West-Vlaanderen. Meer dan ooit houden West-Vlaamse zelfstandigen ermee op. Tussen januari en augustus besloten niet minder dan 6.183 ondernemingen om hun activiteiten stop te zetten. Een kwart meer dan de afgelopen vier jaar.

Pascal Flisch van Trends Business Information, bij wie we de cijfers opvroegen, ziet meerdere oorzaken. “Je mag niet vergeten dat het aantal actieve ondernemingen elk jaar groeit, het is dus normaal dat er meer stopzettingen zijn”, nuanceert hij. “Toch is dat maar een van de redenen achter de vele sluitingen. De huidige energiecrisis komt bovenop de coronacrisis. Vooral voor kleine ondernemingen is het heel lastig om verschillende moeilijke jaren na elkaar te doorploeteren. Alle economische indicatoren staan in het rood: inflatie, personeelskosten, bevoorradingsproblemen, schaarste op de arbeidsmarkt, evolutie van het klantengedrag, hogere rentevoeten…”

Koopkracht daalt

Van alle stopzettingen in West-Vlaanderen situeert een kleine 10 procent zich binnen de horeca. Liefst 127 cafés sloten al de deuren – tegenover 97 vorig jaar -, maar de grootste stijging zien we bij eetgelegenheden: 257 al, terwijl dat er vorig jaar 140 waren in de eerste acht maanden van het jaar. Dat is bijna een verdubbeling. “De problemen zijn daar duidelijk. Eerst en vooral de moeilijkheden om personeel te vinden: tijdens de lockdown zijn die werknemers in andere sectoren een job gaan zoeken en ze zijn niet geneigd om nog terug te keren”, zegt Pascal Flisch. “Daarnaast daalt de koopkracht zienderogen; een terrasje doen of restaurantbezoek wordt voor een deel van de bevolking stilaan onbetaalbaar. Tot slot vernietigen de energiekosten de rentabiliteit van horecazaken definitief, het zou me niet verbazen als we deze winter geen gasbranders op terrassen meer zien.” (lees verder onder de grafiek)

Yves Van Moorter, voorzitter van Horeca West-Vlaanderen, spreekt over de druppel die de emmer deed overlopen: “Corona was ongetwijfeld een zware periode, maar toen werden meteen steunmaatregelen en tegemoetkomingen uitgedeeld. Toch heeft de horeca nooit deftig de tijd gekregen om te herstellen van die moeilijke jaren. De energiecrisis is er gewoon te veel aan, die is zeker de boosdoener van de vele sluitingen. Eens die problemen weer van de baan zijn ben ik zeker dat de situatie vanzelf zal stabiliseren, de goesting om te ondernemen zal zeker in West-Vlaanderen altijd blijven voortbestaan.”

Somber toekomstperspectief

Niet alleen de horeca heeft het overigens moeilijk. Ook opvallend veel schrijnwerkers gaven er dit jaar al de brui aan. Zij zijn een van de grootste slachtoffers onder de zelfstandigen van de inflatie en bevoorradingsproblemen, meent Pascal Flisch van Trends. “Grondstof wordt onbetaalbaar en particulieren stellen renovaties uit omdat ze de investering niet meer aankunnen. Ook grote spelers zetten projecten op pauze. Schrijnwerkers die als onderaannemers tussenkomen, vallen zo zonder werk.” Verder vinden we in de top 10 onder andere kappers, schoonheidsspecialisten, webshops en bedrijfsadviseurs terug.

Het valt op dat de jongste ondernemingen het meest fragiel zijn, een fenomeen dat in crisistijden blijkbaar nog meer wordt versterkt. “Zaken die minder dan vijf jaar bezig zijn waren vorig jaar goed voor 31 procent van alle sluitingen, in 2022 is dat al 39 procent”, aldus Pascal. “Ik verwacht echter dat dit evenwicht in de toekomst mogelijks verstoord zal worden. De babyboomers bereiken stilaan de pensioenleeftijd. Slechts een minderheid zal een overnemer voor hun zaak vinden, die in vele gevallen dus al decennialang bestaat. Dat zal zorgen voor veel natuurlijke stopzettingen.”